10
Mar
Kira kontratı, ev sahibinin mülkünü belirli bir dönem kullanabilmesi için kiracıya verdiğini belirten sözleşmedir. Türk Borçlar Kanunu’nda belirtilen özel hükümler (Örneğin yıllık kira artış oranı, maksimum Tüketici Fiyat Endeksi’nin on iki aylık ortalaması doğrultusunda yapılabilir.) haricinde kira sözleşmesi, kiraya verenin ve kiracının karşılıklı anlaşması doğrultusunda doldurulabilir.
Türk Borçlar Kanunu’na göre kira sözleşmesinin yazılı bir şekilde yapılması zorunlu olmasa da herhangi bir sorun yaşanması halinde, evi kiralarken uzlaştığınız şartların kanıtlanması gerekir.
Kira Kontratı Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
- Kiraya verilecek olan mülkün cinsi, adresi, kiracının ve ev sahibinin kişisel bilgilerinin kesinlikle doğru bir şekilde yazılması gerekir.
- Kiralık ev için anlaşılan kira fiyatı sözleşmede hem yazıyla hem de rakamla yer almalı.
- Yıllık zam oranları netleştirilmelidir.
- Elektrik, su aboneliği açtırmak için yapılan işlemleri kimin ne zaman ve ne şekilde yapacağı net bir şekilde belirtilmelidir.
- Kontratı imzaladığınız tarafın kiracı ya da ev sahibi olduğuna emin olmalısınız. Eğer imza atacak taraflar kiracı ya da ev sahibi değilse vekaleti olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Dilerseniz kontratta iki tarafın kimlik fotokopilerine de ek olarak yer verebilirsiniz.
- Kontratın, kiralama ile ilgili olan bölümünde aylık ve yıllık kira bedeli hem rakamla hem de yazıyla belirtilmelidir.
- Kiranın bankaya ödenmesi yasal olarak zorunludur. kontratın üzerinde ev sahibinin hesap numarasını ve kiranın hangi tarih aralığında ödenmesi gerektiğini belirtilmelidir.
- Kira kontratı yapılırken depozito alındıysa bedeli belirtilmeli ve de hangi koşullarda bu bedelin iade edileceği ya da edilmeyeceği yazılmalıdır.
- Eğer ev eşyalı bir şekilde kiralanıyorsa ve kombi, ankastre set gibi demirbaşlar belirtilmelidir.
- Kontratta iki tarafın da ıslak imzasının bulunması gerekir.
- Kiralık ev sözleşmesi bir yıllık yapılabildiği gibi daha uzun süre için de yapılabilir. Eğer bir yıldan daha uzun süreli kontrat imzalamak istiyorsanız bu konudaki maddeyi de eklemelisiniz.
- Kiracı, yaşam alanını kendi zevki doğrultusunda düzenlemek ya da ihtiyaç olan bir düzenlemeyi gerçekleştirmek için tadilat yapmak isteyebilir. Yapılabilecek tadilatın sınırlarını çizmek, ileriki dönemlerde oluşabilecek sorunların önüne geçebilir.
- Kira kontratı yenileme dönemi geldiyse ve yeni bir madde eklemek istiyorsanız yeni bir sözleşme yapmalısınız. Kira bedeli dışındaki detaylarda bir değişiklik yoksa bu durumda yeni bir sözleşme imzalama zorunluluğunuz yoktur. Fakat bu konuda da yazılı bir belge olmasını istiyorsanız kontrat imzalayabilir ya da ev sahibi/kiracı ile mobil yazışmalarınızı kanıt olarak gösterebilirsiniz.
İki Taraf İçin de Önemli: Zorunlu Deprem Sigortası Yaptırmayı Unutmayın
Hem ev sahibi hem de kiracı hakları için önemli olan kira sözleşmesinin yanı sıra bu süreçte önemli bir konu: Zorunlu Deprem Sigortası!
DASK olarak da bilinen Zorunlu Deprem Sigortası; deprem sırasında ya da sonrasında oluşabilecek binaya yönelik hasarlarda ev sahibine maddi güvence sunar. Fakat bu noktada DASK’ın sadece ev sahipleri için önemli olmadığını hatırlatalım. Çünkü DASK’ı yapılmayan bir konut hakkında yasal bir işlem yapılamaz; elektrik, su gibi abonelikler açılamaz.
EN ÖNEMLİ NOKTA İSTE….İster ev sahibi olun ister kiracı adayı… Daha sonra pişmanlık yaşamamak için hem doğru evle hem de doğru kiracı adayıyla buluşabilmek oldukça önemlidir. Çünkü ev sahibiyseniz yıllardır yaptığınız birikim sonucunda sahip olduğunuz evinize zarar gelmesini, kiracıysanız da iş dışındaki zamanınızın çoğunu geçirdiğiniz evinizin seçiminde yanlış bir karar vermeyi istemezsiniz. Aman dikkat diyelim!
13
Mar
Gayrimenkullerin kiralanması sırasında kiracıyla mal sahibi arasında kira kontratı yapılır.
Kontratta kiranın süresi, bedeli, artış oranı, ödemelerin yapılacağı tarih ve kiracının kullanımına bırakılan demirbaşlar belirtilir. Genellikle yıllık olarak imzalanan kontrat, taraflar arasında herhangi bir tahliye kararı alınmazsa uygulanmaya devam eder.
Kira kontratı, gayrimenkul sahibinin, taşınmazının kullanım hakkını kiracıya bıraktığını, kiracının ise bu kullanım hakkı karşılığında bir bedel ödemeyi kabul ettiğini gösteren belgedir. Kontratlar genellikle belirli bir süreliğine yapılır. Süre sona erdiğinde taraflar karşılıklı anlaşmaya vararak yeni bir kontrat yapabilir veya taraflardan herhangi birinin kararıyla taşınmaz boşaltılabilir. Fakat içeriğinde gayrimenkulün teslimine dair bir tarihi belirtilmeyen kontratların süresi dolduğunda; herhangi bir yenileme yapılmazsa, kontrattaki şartlar uygulanmaya devam eder. Bu durumda kontrat, belirsiz süreli sözleşmeye dönüşür. Kiracı, sözleşmenin feshedilmesine veya yenilenmesine kadar mevcut kontrattaki şartlar altında gayrimenkulü kullanmayı sürdürebilir.
Kira kontratında gayrimenkulün teslim süresi belirtilmiş ve süre sonunda kira ilişkisinin devamına yönelik yeni bir sözleşme yapılmamışsa kiracının bu süre sonunda gayrimenkulü boşaltması gerekir. Kiracının bu hükme uymaması durumunda gayrimenkul sahibi, icraya başvurarak veya dava açarak kira kontratını sonlandırabilir.
17
Eki
Gayrimenkul kiralamaları sırasında mülk sahibi, kiralayan kişilerden kira bedelinin yanında kiracıdan depozito bedeli de istenmektedir.
Yapılan kira kontratı, kiracı ve mülk sahibi arasında yapıldığı gibi aynı zamanda daha güvenilir olması için noter huzurunda da yapılabilmektedir. Kontrat yapılırken peşin alınan kiranın yanında mülk sahibinin talep ettiği güvence bedeli de vardır, buna depozito denilmektedir. Bu güvence bedelini mülk sahibi istediği rakama göre talep edemez. Kanunlarla sınırlandırılmış olarak en fazla 3 kira bedeli talep edebilir.
Depozitonun asıl amacı mülk sahibinin kiracının kullanımı için devir ettiği gayrimenkul karşılığında haklarının korunması için aldığı güvence bedelidir. Yani; gerekirse kiracının gayrimenkule zarar vermesi, aidat ödememesi ya da faturalarını ödememesi durumunda mülk sahibinin gerekli zararları, ödemeleri karşılaması için verilen güvence bedelidir.
Ancak bu verilen depozito bedelinin karşılığında kiracının da hakları vardır. Kiracı çıkmak istediği takdirde, gayrimenkulde herhangi bir zarar ziyan olmadığı sürece kiracının ödemiş olduğu depozito bedeli geri iade edilir.
Sonuç olarak özetlemek gerekirse; kira depozitosunu geri almak için, ev tutulurken evin durumu nasılsa o şekilde bırakılmalıdır. Bu yüzden evin bütün durumu kontratta ayrıntılı bir şekilde belirtilmelidir. Evde her hangi bir boya, tadilat, zarar, aidat borcu, fatura borcu yoksa kişi vermiş olduğu depozitoyu geri alabilir.
17
Eki
Bin lira kira ödediğiniz bir evi 500 bin liraya satın alır mısınız? Ya da 500 bin liraya aldığınız bir evi bin liraya kiraya verir misiniz? Tek başına bir kriter olmasa da yıllık kira çarpanı bize ev almada önemli ipuçları sağlıyor…
HAYDİ gelin bu haftaki yazıya soru ile başlayalım. Hayal edin. Bir sitede oturuyorsunuz. Kiracısınız oturduğunuz eve ayda bin 750 TL ödüyorsunuz. Ev sahibinden teklif geldi… 650 bin liraya evi size satmayı önerdi. Bir miktar paranız var. Kalanını uzun vadeli bir krediyle ödeme ihtimaliniz de var. Ev sahibi olmak güzel de… Bu ev bu parayı eder mi? Özetle değer mi? Ya da tersten gidelim 650 bin liraya aldığınız bir evi bin 750 TL’ye kiraya verir misiniz?Satın almayı düşündüğünüz ev ile ilgili fiyat analizi yaparken tabii ki pek çok kriteri hesaba katmalısınız. Öncelikle konum ve özelliklerini benzer evlerle kıyaslayabilirsiniz. Emlak ofisleri veya civardaki satılık ev ilanları ile kıyaslama da yapabilirsiniz. Ama bu hafta Vatandaşın Ekonomisi’nde masaya “ yıllık kira çarpanını” yani halk arasındaki değimiyle evin kira üzerinden amorti etme sürecini yatıracağız.
Yukarıda verdiğim örnekten yola çıkarsak bir eve ayda 1750 lira kira ödüyorsanız bu yılda 21 bin TL’lik maliyetiniz olduğu anlamına gelir. Ev sahibi evi satmak için sizden 650 bin lira istediğine bunu 21 bin liraya bölersek 30.9 sonucuna ulaşırız. Yani siz bu evi satın alırsanız kira ile amorti etme süreci 31 yılı bulacaktır. Sizin eski kiracı olmanız civardaki kiraların aslında ödediğinizden yüksek olması bu süreci azaltacaktır. Yakına gelecek metro gibi yeni bir ulaşım kolaylığı, kurulacak yeni bir üniversite, yapılacak yeni bir köprü, yol gibi yatırımlar bölgeye olan talebi artırabilir. Bunlar daha çok nüfus ve talep demek. Bu kiraların da artacağı anlamına gelebilir. Eğer bu beklentiler gerçekleşirse aldığınız evin değeri de artacaktır. Bu durumda hesapladığınız kira çarpanından daha kısa sürede evinizi amorti etme ihtimaliniz var.
Ev almak mı kiralamak daha avantajlı
İSTANBUL’UN SÜPERİ SANCAKTEPE
İdeal beklenti İstanbul gibi büyük şehirlerde bir evin kirasına göre 20 yılda geri dönmesidir. Ama birçok koşula göre bu süre değişir. Peki şu anda acaba evler ne kadar süre içerisinde amorti ediliyor. Bu konuyu da işin uzmanı olan Hürriyet Emlak’a sordum. Ellerindeki derin veri analizine bakıp 5 ili masaya yatırdılar. Sonuçlar enteresan. İstanbul’da en çabuk geri dönüş sağlayan ilçeler Sancaktepe (14 yıl), Gaziosmanpaşa (14 yıl), Esenyurt (14 yıl). Ev yatırımım dönsün diye neredeyse ömrünüzün yarısını bekleyerek geçireceğiniz ilçe ise Beykoz. Alanya’da bir evi kiraya verip satın aldığınız bedeli karşılamak için 23 yıl sabretmeniz gerekiyor. Kepez de ise bu sadece 13 yıl sürüyor. Demek ki Kepez’de kiralar pahalı evler ucuz…
http://www.hurriyet.com.tr/sizin-ki-kac-yil-40609715